01
Μαρτίου 2018
Απόψεις, εισηγήσεις και σκέψεις αναφορικά
με το Προσχέδιο Νομοσχεδίου με τίτλο
«Ο περί Εγγραφής Επαγγελματιών Ψυχολόγων
Νόμος»
ΠΡΟΟΙΜΙΟ
Ως προς τα ελάχιστα ακαδημαϊκά προσόντα σημειώνουμε
τα εξής:
ΠΤΥΧΙΟ Ψυχολογίας & Διετές Μεταπτυχιακό (ΜΑΣΤΕΡ) στην
Ψυχολογία & ΠΡΑΚΤΙΚΗ
ΑΣΚΗΣΗ στα πλαίσια του διετές μεταπτυχιακού.
Νοείται ότι τα
ακαδημαϊκά προσόντα είναι ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΜΕΝΑ από το ΚΥΣΑΤΣ.
Νοείται, επίσης, ότι η πρακτική άσκηση εποπτεύεται από «έμπειρους προσοντούχους
ακαδημαϊκούς», όπως σημειώνεται και στον ευρωπαϊκό χάρτη ψυχολόγων (Δείτε
παράρτημα)
(Ευρωπαϊκός χάρτης ψυχολόγων, 1994, Θεμελιώδεις Αρχές – Ειδημοσύνη)
Συνεπώς, η Πρακτική Άσκηση αποκτάται : είτε στο πλαίσιο ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΥ
προγράμματος και πιστοποιείται από το ακαδημαϊκό ίδρυμα απόκτησης του
μεταπτυχιακού τίτλου ή εκτός σπουδών
από επίσημο φορέα στη χώρα που αποκτήθηκε το προσόν και του
οποίου το πλαίσιο παροχής πρακτικής είναι εγκεκριμένο από τις αρχές του κράτους
ως προέκταση και ισότιμο του πανεπιστημιακού ιδρύματος ή συμπλήρωση ωρών εκτός
σπουδών, όπου το πλαίσιο παροχής πρακτικής άσκησης είναι εγκεκριμένο από τις
αρχές του κράτους ως ισότιμο
με πανεπιστημιακό ίδρυμα.
Βασική
προϋπόθεση λοιπόν για επικύρωση της πρακτικής άσκησης είναι ότι αύτη πρέπει να
πλαισιώνεται, την ιδία στιγμή, από επαγγελματία ψυχολόγο στο χώρο
άσκησης της πρακτικής και πανεπιστημιακό ίδρυμα ή ισότιμο του.
ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΣΤΗ
ΝΟΜΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΨΥΧΟΛΟΓΟΥ:
Απόψεις, σκέψεις, εισηγήσεις επί
ορισμένων άρθρων του νομοσχεδίου
Άρθρο 2 (ειδικότητες)
Οφείλουμε να
σημειώσουμε ότι ΔΕ συμφωνούμε με την
αναγραφή «ειδικοτήτων» στο νόμο όπως
το σημειώνει το εν λόγω άρθρο
«…ειδικότητα σημαίνει μια από τις ακόλουθες 7 κατευθύνσεις ή πεδία σπουδών
εφαρμοσμένης ψυχολογίας…» Υπάρχουν πολλές άλλες «ειδικότητες» :
νευροψυχολογία, ψυχογεροντολογία, γνωστική ψυχολογία, κλινική εξελικτική
ψυχολογία, ψυχολογία του περιβάλλοντος, εφαρμοσμένη κοινωνική ψυχολογία,
ψυχολογία της γνωστικότητας και της αλληλεπίδρασης, εργονομία, διαπολιτισμική
ψυχολογία, θετική ψυχολογία… κ.λπ. Επίσης, υποτομείς για κάθε
εξειδίκευση, για παράδειγμα, στην κλινική ψυχολογία: Διαγενεαλογική
ψυχολογία, ψυχοτραυματολογία, θυματολογία, ψυχολογία του παιδιού, κλινική σεξολογία,
κ.λπ. Και όλες αυτές οι «εξειδικεύσεις» είναι «ειδικότητες» εφαρμοσμένης
ψυχολογίας ![1].
Θεωρούμε ότι η
νομική ρύθμιση «ειδικοτήτων», σύμφωνα και με την Εθνική
Οργάνωση των Επαγγελματιών Ψυχολόγων της Γαλλίας, «θα προκαλέσει
ασάφεια, σύγχυση και κατακερματισμό του επαγγέλματος» και διαιώνιση των
προβλημάτων που ήδη προκαλεί ο υπάρχων νόμος με τις 5 ειδικότητες. «Όλοι αυτοί οι ορισμοί /
ειδικότητες, και πολλοί άλλοι», σύμφωνα
πάντα με την εν λόγω Εθνική Οργάνωση των Επαγγελματιών Ψυχολόγων Γαλλίας, «χρησιμοποιούνται από
τους ψυχολόγους ως γλωσσικές συνήθειες για να υποδείξουν το είδος των
δραστηριοτήτων τους και τους τομείς στους οποίους παρεμβαίνουν, καθώς επίσης
και σε συνάρτηση της εξειδικευμένης εκπαίδευσης που έλαβαν κατά τη διάρκεια των
μεταπτυχιακών, πανεπιστημιακών σπουδών τους, και ότι δεν υπάρχει σαφής διαχωρισμός
ανάμεσα σε όλες αυτές τις εξειδικεύσεις και οι τομείς άσκησης είναι
αλληλένδετοι. Εάν βασιζόμαστε πάνω στο ιατρικό
επάγγελμα και κατά ανάλογο τρόπο κατοχυρώνουμε ειδικότητες στην ψυχολογία,
πιστεύουμε ότι υπάρχει σύγχυση ανάμεσα στα δύο επαγγέλματα : η ψυχολογία έχει
τη δικιά της
ιδιομορφία, τόσο ως προς την πανεπιστημιακή εκπαίδευση όσο και
την άσκηση του επαγγέλματος […]» Εκφράζουμε εκ νέου τις ανησυχίες μας,
«να μη συνεχίσουμε να κατατεμαχίζουμε το επάγγελμα του ψυχολόγου σε
"ειδικότητες",
νομικά σημαδεμένες» (Association nationale des
organisations professionnelles des
psychologues - ΑΝΟΡ, Γαλλία).
Για παράδειγμα, ο
Κώδικας Δεοντολογίας των ψυχολόγων της Ελβετίας, άρθρο 26, στο «Χρήση επαγγελματικών επωνυμιών και
τίτλων», διαβάζουμε: Τα μέλη [της Ελβετικής
ομοσπονδίας των ψυχολόγων] υποχρεούνται να χρησιμοποιούν επακριβώς την
επαγγελματική τους επωνυμία «εγγεγραμμένος ψυχολόγος» και
τον τίτλο της εξειδίκευσής τους «εγγεγραμμένος ψυχολόγος εξειδικευθείς…» (επίσημη
ιστοσελίδα της ομοσπονδίας των ψυχολόγων, στο https://www.psychologie.ch/fr/politique-droit/deontologie/code-de-deontologie-de-la-fsp/), χωρίς
οιανδήποτε νομική ρύθμιση ειδικοτήτων.
Σημειωτέον ότι καμία χώρα της Ευρώπης ρυθμίζει νομικά ειδικότητες /
εξειδικεύσεις, αλλά ούτε και ρυθμίζει νομικά αποκλειστικά καθήκοντα για την
κάθε εξειδίκευση / ειδικότητα χωριστά (βλέπε επίσημη ιστοσελίδα της European Commission Regulated Professions Database, στο
http://ec.europa.eu/growth/tools-databases/regprof/index.cfm?action=profession&id_profession=1580&tab=countries&quid=2&mode=asc&pagenum=1&maxrows=15#top
Στην πράξη τι
σημαίνει να κατονομάζονται στον νόμο «εγκεκριμένες ειδικότητες»; Λαμβάνοντας υπ’
όψιν την εφαρμογή του ισχύοντα νόμου στην Κύπρο, όσον αφορά στις «εγκεκριμένες
ειδικότητες», όποιος παρουσίαζε άλλη εξειδίκευση, πέραν των «εγκεκριμένων», ή τον
έγραφαν σε μια «πλησιέστερη ειδικότητα» ! από αυτές που ήταν «εγκεκριμένες», ή
ακόμη του δήλωναν να περιμένει, για να προταθεί στη Βουλή να εγκρίνει και αυτήν
! την εξειδίκευση. Τώρα προτείνονται στον νομοσχέδιο 7 ! εξειδικεύσεις/ειδικότητες.
Προκύπτει λοιπόν
αβίαστα ότι, ο κάθε εγγεγραμμένος ψυχολόγος (εφόσον εγγράφεται στο μητρώο,
εγγράφεται με μια «εξειδίκευση» / «ειδικότητα»), και απλούστατα, θα μπορεί να
χρησιμοποιεί την περιγραφή της συγκεκριμένης εξειδίκευσής του, όπως αυτή
αναγράφεται στο τίτλο σπουδών ή και στον τίτλο αναλυτικής βαθμολογίας του
μεταπτυχιακού τίτλου (νοείται
ότι πληροί τα ελάχιστα ακαδημαϊκά προσόντα: Πτυχίο ψυχολογίας & Διετές Μεταπτυχιακό (Μάστερ) στην ψυχολογία & Πρακτική Άσκηση στο πλαίσιο του διετές
μεταπτυχιακού): κλινικός ψυχολόγος, δικανικός ψυχολόγος, συμβουλευτικός ψυχολόγος, σχολικός ψυχολόγος, εργασιακός ή
βιομηχανικός ψυχολόγος, νευροψυχολόγος, ψυχογεροντολόγος, γνωστικός ψυχολόγος,
ψυχολόγος της οικονομίας,
εξελικτικός ψυχολόγος, ψυχολόγος
του περιβάλλοντος, κοινωνικός ψυχολόγος, ψυχολόγος της γνωστικότητας και της
αλληλεπίδρασης, εργονομικός ψυχολόγος, διαπολιτισμικός ψυχολόγος, ψυχοκοινωνιολόγος
(εφαρμοσμένη κοινωνική ψυχολογία), θετικός ψυχολόγος, … Έτσι, όλες αυτές οι εξειδικεύσεις δεν
επιδέχονται νομικής ρύθμισης, αλλά ούτε και μπορούν να ρυθμιστούν αποκλειστικά
καθήκοντα για κάθε εξειδίκευση, όπως κάποιοι επιχείρησαν να το πράξουν στο
παρελθόν, και ίσως επιχειρήσουν να το πράξουν και στο μέλλον. Επιπλέον, μια
τέτοια νομική ρύθμιση, μέσα από τόσες ειδικότητες, θα εξασθενίσει την ψυχολογία
και θα προκαλέσει σύγχυση και νομοθετικό βραχυκύκλωμα.
Ας το επαναλάβουμε: σε
καμία χώρα της Ευρώπης έχουν γίνει τέτοιου είδους νομικές ρυθμίσεις[2].
Συνεπώς, πρώτιστο καθήκον και υποχρέωσή μας είναι να κατοχυρώσουμε
επαγγελματίες
ψυχολόγους ορίζοντας
ένα ελάχιστο πανεπιστημιακών εξειδικευμένων προσόντων, ώστε ο πολίτης να είναι
εξασφαλισμένος στο ότι έχει να κάνει πρωτίστως με ένα επαγγελματία, του οποίου οι επαγγελματικές
πράξεις διέπονται
από τον Επαγγελματικό Κώδικα Ηθικής και Δεοντολογίας.
Εξ άλλου, η Ευρωπαϊκή
Ομοσπονδία Ψυχολόγων (European Federation
of Professional Psychological Associations - EFPPA, διαβάστε
περισσότερο για αυτό το θέμα στο παράρτημα) δεν είναι τη νομική ρύθμιση
"ειδικοτήτων"/πανεπιστημιακών εξειδικεύσεων, που προωθεί σε Ευρωπαϊκό
επίπεδο, αλλά εκείνη του Κώδικα.
Άρθρο 2 – (Κώδικας Δεοντολογίας)
Σε αυτό το άρθρο διαβάζουμε
την εξής περικοπή: «άσκηση επαγγέλματος του αδειούχου ψυχολόγου» σημαίνει την προσφορά
υπηρεσιών όπως προκύπτει από το περιεχόμενο των μεταπτυχιακών σπουδών, της
συνακόλουθης εξειδίκευσης και επαγγελματικής εκπαίδευσης ή κατάρτισης και
διέπεται από τις αρχές του Κώδικα Δεοντολογίας» των Επαγγελματικών
Σωμάτων της ημεδαπής,[3] [που θεσπίζει με κανονιστικές διατάξεις το Συμβούλιο
Εγγραφής Ψυχολόγων, και ο οποίος κώδικας απευθύνεται σε όλους τους
εγγεγραμμένους ψυχολόγους][4].
Η Εθνική Οργάνωση των
επαγγελματιών ψυχολόγων της Γαλλίας, μας υπενθυμίζει ότι ο στοχασμός γύρω από
θέματα ηθικής και η θέσπιση μιας δεοντολογίας είναι για τους ευρωπαίους ψυχολόγους,
ο ακρογωνιαίος λίθος της άσκησης τού
επαγγέλματος και του μέλλοντος του ψυχολόγου (Association nationale des
organisations professionnelles des psychologues,
Γαλλία).
Βασισμένη σε αυτή
την θεμελιακή αρχή, η Ευρωπαϊκή
Ομοσπονδία Συνδέσμων Επαγγελματιών
Ψυχολόγων – ΕΥΡ.Ο.Σ.Ε.Ψ. – (European Federation of Professional Psychologists’ Associations – E.F.P.P.A), με την ίδρυσή της το 1981, ευθύς εξ αρχής
θέτει ως στόχο τη θέσπιση ενός Κώδικα
Ηθικής & Δεοντολογίας, βασισμένο στο Μετακώδικα και στον
Ευρωπαϊκό Χάρτη Ψυχολόγων (δείτε εκτενή αναφορά γι’ αυτό το θέμα στο παράρτημα).
Συνεπώς, θα πρέπει να υπάρχει ένας και
μοναδικός νομικά ρυθμισμένος κώδικας, ο οποίος θα απευθύνεται σε όλους τους
αδειούχους ψυχολόγους, και θα βασίζεται επί των θεμελιωδών αυτών αρχών, του Μετακώδικα και του
Ευρωπαϊκού Χάρτη Ψυχολόγων.
Ας το σημειώσουμε και
πάλιν: Ο πρωταρχικός
στόχος της ρύθμισης του επαγγέλματος του ψυχολόγου είναι η προστασία
του κοινου & της κοινωνιας από τις καταχρησεις, τις εκμεταλλευσεις
και την κακη χρήση της ψυχολογίας.
«Επομένως, οι
επαγγελματίες ψυχολόγοι, de facto, έχουν την υποχρέωση
να ΟΡΙΣΟΥΝ τους κανονισμούς που χαρακτηρίζουν αυτές τις καταχρήσεις και
τις κακές εφαρμογές της ψυχολογίας, και να τις ΠΡΟΛΑΒΟΥΝ». «Προκύπτει λοιπόν ότι, η ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ
ενός κώδικα δεν προέρχεται πλέον μόνο από τις ηθικές προσδοκίες των
ίδιων των ψυχολόγων, αλλά και από τις νέες ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ προερχόμενες από τον νομοθέτη, επομένως από
την κοινωνία» (Association nationale des
organisations professionnelles des
psychologues, Γαλλία).
Γι’ αυτό και
επιβάλλεται η νομική ρύθμιση ελάχιστων πανεπιστημιακών προσόντων και η νομική ρύθμιση Επαγγελματικού
Κώδικα.
Άρθρο 2 («εποπτεία»)
Ελλιπής ορισμός (δες, Le Journal des psychologues, 2009/7, n° 270)
Άρθρο 2 («επόπτης»)
«επόπτης»
σημαίνει εγγεγραμμένος ψυχολόγος με τουλάχιστον εργασιακής εμπειρίας όπως
αποδεικνύεται από εισφορές στο Τμήμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων ή ο οποίος κατέχει
άδεια άσκησης ψυχολόγου στη χώρα όπου διεξάγεται η πρακτική άσκηση για τρία (3)
συναπτά έτη·
Δε συμφωνούμε. Για να είναι κανείς σε θέση να
εποπτεύει την πρακτική άσκηση ενός ασκούμενου ψυχολόγου, απαιτούνται πολύ
περισσότερα προσόντα από αυτά που αναγράφονται (δες, Le Journal des psychologues, 2009/7, n° 270) (Δείτε στη συνέχεια ένα
συγκεκριμένο πλαίσιο πρακτικής άσκησης, το οποίο προτείνουμε).
Αν κινούμαστε προς αυτή την κατεύθυνση, έτσι όπως
αναγράφεται στο εν λόγω άρθρο, πιστεύουμε ότι μειώνουμε κατά πολύ, την αξία της
πρακτικής άσκησης, που χωρίς αυτήν (πέραν των ακαδημαϊκών προσόντων που απαιτούνται
για την άσκηση του επαγγέλματος) δεν είναι σε θέση, ο μέλλοντας ψυχολόγος, να
ασκήσει το επάγγελμά του.
Εάν χρειαζόταν να προβούμε
άμεσα σε μια εισήγηση, έστω και αν αυτή είναι ανεπαρκής, θα προτείναμε όπως ο
εγγεγραμμένος ψυχολόγος να έχει τουλάχιστον 10 χρόνια εργασιακής εμπειρίας, αντί 3 χρόνια.
ΜΕΡΟΣ ΙΙ –
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΓΓΡΑΦΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΩΝ
ΚΑΙ ΕΦΟΡΟΣ
Άρθρο 4.
–(2)
Αντιπροτείνουμε: 3 Δημόσιους λειτουργούς, εκ των οποίων οι 2 να προέρχονται από το Τμήμα Ειδικής Ψυχολογίας των Υπηρεσιών
Ψυχικής Υγείας (είναι το Τμήμα με τον μεγαλύτερο αριθμό Ειδικών Ψυχολόγων του
δημοσίου, επί του παρόντος 56 κλινικοί ψυχολόγοι και 2 Συμβουλευτικοί
Ψυχολόγοι) και 1 Σχολικό ψυχολόγο
προερχόμενο από την Υπηρεσία Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας. Εισηγούμαστε, επίσης,
όπως ο νομικός λειτουργός να μην είναι μέλος του Συμβουλίου Εγγραφής, και να
έχει θέση νομικού συμβούλου του Συμβουλίου Εγγραφής.
Άρθρο 12 –(1)(α): για το τέλος αξιολόγησης της αίτησης προτείνομε το ποσό των 70 ευρώ
και ΟΧΙ 150, λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι πρόκειται ως συνήθως για αιτητές οι οποίοι δεν εργάζονται, και ως εκ
τούτου βρίσκονται σε δυσμενή οικονομική κατάσταση.
(β) το ετήσιο τέλος ανανέωσης άδειας
άσκησης επαγγέλματος προτείνεται το συμβολικό ποσό των 30 ευρώ και ΟΧΙ στα 75, λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι, εφόσον εγγραφεί
στο μητρώο ο επαγγελματίας ψυχολόγος, το Συμβούλιο Εγγραφής δεν θα έχει κανένα
έξοδο απέναντί του.
Άρθρο 15 (1) ii (παρατήρηση Α)
«…και πρακτικής άσκησης
υπό εποπτεία τουλάχιστον χιλίων (1000) ωρών…».
Προτείνουμε όπως η
πρακτική άσκηση να είναι της τάξης των πεντακοσίων (500) ωρών μίνιμουμ, εντός
σπουδών, λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης η
πρακτική άσκηση έχει αυτή τη διάρκεια περίπου. Από την άλλη μεριά, θα πρέπει να
κοιτάξει κανείς πώς η συγκεκριμένη πρακτική άσκηση επικυρώνεται στα πλαίσια του
Πανεπιστημίου, να μην είναι δηλαδή ένας απλός αριθμός ! Π.χ. στη Γαλλία,
επικυρώνεται η πρακτική άσκηση (500 ωρών, εντός σπουδών) με την παρουσίαση 3
ερευνητικών διατριβών βασιζομένων επί της πρακτικής άσκησης, και παρουσιάζονται
ενώπιο πανεπιστημιακής επιτροπής που απαρτίζεται από καθηγητές πανεπιστημίου,
για επικύρωση ή απόρριψη της πρακτικής άσκησης.
Άρθρο 15 (1) ii (παρατήρηση Β)
Σε αυτή την περικοπή του
νομοσχεδίου διαβάζουμε: «…και πρακτικής
άσκησης υπό εποπτεία τουλάχιστον χιλίων (1000) ωρών σε δομές εγκεκριμένες από
το πρόγραμμα σπουδών». [Νοείται
ότι στις δομές αυτές προσφέρονται ψυχολογικές υπηρεσίες από ένα ή περισσότερους
εγγεγραμμένους ψυχολόγους, υπηρεσίες ανάλογες (εξολοκλήρου ή μέρος) της
εξειδίκευσης του ασκούμενου ψυχολόγου, και ότι ο ασκούμενος ψυχολόγος
πλαισιώνεται στη συγκεκριμένη δομή από συγκεκριμένο εγγεγραμμένο ψυχολόγο που
έχει θέση ψυχολόγου και προσφέρει ψυχολογικές υπηρεσίες σε αυτή τη δομή].
Άρθρο 15 (1) iii
Προτείνουμε όπως αυτό
το άρθρο αντικατασταθεί με : Από τις ανωτέρω 500 ώρες πρακτικής άσκησης, και οι
πεντακόσιες πρέπει να αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του προγράμματος σπουδών. Σε
περίπτωση που ο αιτητής, στο πλαίσια του μεταπτυχιακού του
προγράμματος, δεν έχει συμπληρώσει το σύνολο των 500 ωρών, θα πρέπει να
συμπληρώσει τις υπολειπόμενες ώρες με πρακτική άσκηση υπό εποπτεία σε πλαίσιο όπως
το προτείνουμε στο παρών νομοσχέδιο.
Άρθρο 15 (1) (στ) (2) (α) (β) (γ)
Το προτεινόμενο
πλαίσιο (αλλά και το τι συμβαίνει ακόμη και σήμερα) αντίκειται του Ευρωπαϊκού Χάρτη Ψυχολόγων, ο οποίος,
στις Θεμελιώδεις Αρχές του – Ειδημοσύνη – σημειώνει το εξής: «Η ειδημοσύνη του Ψυχολόγου απορρέει από μεταπτυχιακού πανεπιστημιακού επιπέδου εξειδικευμένες θεωρητικές
γνώσεις και συνεχή ενημέρωση για τις νέες εξελίξεις στον τομέα
του, καθώς και από πρακτική εκπαίδευση /
άσκηση εποπτευόμενη απο έμπειρους προσοντούχους ακαδημαϊκούς. […] (Ευρωπαϊκός
χάρτης ψυχολόγων, 1994, Θεμελιώδεις Αρχές).
Και, ενώ, στο άρθρο 2, αναγράφεται : « «πρακτική άσκηση» σημαίνει πρακτική εμπειρία
που αποκτάται υπό εποπτεία
στο πλαίσιο μεταπτυχιακού προγράμματος που
σκοπό έχει την
εφαρμογή των επιστημονικών
γνώσεων και επαγγελματικών δεξιοτήτων της ειδικότητας και πιστοποιείται από το
ακαδημαϊκό ίδρυμα απόκτησης μεταπτυχιακού τίτλου», την ίδια στιγμή, όσον αφορά στην «υπολειπόμενη»
πρακτική άσκηση, αναιρείται αυτό το πλαίσιο πρακτικής άσκησης, προτάσσοντας
κάτι άλλο, το οποίο ουδεμία σχέση έχει με το πραγματικό πλαίσιο πρακτικής
άσκησης.
Και ακόμη,
ενώ γίνεται αναφορά στο άρθρο 15 (1) (δ), για τα ΕΛΑΧΙΣΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΠΡΟΣΟΝΤΑ, για την εγγραφή στο μητρώο ψυχολόγων,
όπως : ΠΤΥΧΙΟ Ψυχολογίας & Διετές Μεταπτυχιακό (Μάστερ) στην
Ψυχολογία & ΠΡΑΚΤΙΚΗ
ΑΣΚΗΣΗ (1000 ωρών) στα πλαίσια του διετές μεταπτυχιακού, και πάλιν, το
πλαίσιο που προτείνεται για την «υπολειπόμενη» πρακτική άσκηση, έρχεται σε
αντίθεση και με αυτό το άρθρο.
Θα πρέπει να αναπτυχθεί
περεταίρω, π.χ., το πλαίσιο πρακτικής άσκησης, που ήδη προσφέρεται στους
ειδικευόμενους κλινικούς ψυχολόγους, στις Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας, με τρόπο,
ώστε να είναι ισοδύναμο πανεπιστημιακού ιδρύματος, και αυτό μας
βρίσκει σύμφωνους. Θα μπορούσαν οι Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας να προτείνουν συγκεκριμένο
πλαίσιο, προς αυτή την κατεύθυνση, μεταγενέστερα.
Επομένως, δε
συμφωνούμε με το 15(2) (α) σε ότι αφορά στους χώρους άσκησης αλλά ούτε και
συμφωνούμε με το 15(2) (β) σχετικά με τον «επόπτη»,
και ως εκ τούτου, ούτε και με το 15(2)
(β) (γ). Αποτελεί σχήμα οξύμωρο το να προτείνουμε ένα
τέτοιο πλαίσιο πρακτικής άσκησης σε σχέση με την πρακτική που πραγματοποιείται
σε πανεπιστημιακό πλαίσιο, όπως το έχουμε σημειώσει συγκεκριμένα στο Άρθρο 15 (1) ii (παρατήρηση Α).
Βασική προϋπόθεση, λοιπόν, για επικύρωση της πρακτικής άσκησης
είναι ότι αυτή πρέπει να πλαισιώνεται, την ίδια στιγμή, και από επαγγελματία
ψυχολόγο (στον χώρο της πρακτικής άσκησης) και από πανεπιστημιακό ίδρυμα
ή ισότιμό του και να εποπτεύεται από έμπειρους ακαδημαϊκούς ή ισότιμούς
τους και να επικυρώνεται με συγγραφή διατριβής επί της πρακτικής
άσκησης.
ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ / ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ
Άρθρο 22. - (1): Συνεχής
Επαγγελματική Ανάπτυξη […].
Δε συμφωνούμε για τους παρακάτω λόγους:
Η ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ των ψυχολόγων αλλά και
οποιουδήποτε επαγγελματία, αποτελεί θεσμό υψίστης σημασίας για μια κοινωνία. Η
συνεχιζόμενη εκπαίδευση του ψυχολόγου δεν μπορεί, σε καμία περίπτωση, να
περιοριστεί σε ημερίδες, συνέδρια κ.λπ. Επομένως, το θέμα των μονάδων συνεχούς εκπαίδευσης, έτσι όπως
έχει καταγραφεί στο εν λόγω άρθρο του νομοσχεδίου, όχι μόνο ΔΕΝ ανταποκρίνεται
στη φιλοσοφία της Δια Βίου Μάθησης, αλλά δίνει και την ψευδαίσθηση ότι
όντως πραγματοποιείται μια τέτοια μάθηση. Καταρχάς, ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα
στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης του ψυχολόγου, θα πρέπει να είναι συγκεκριμένο
και εγκεκριμένο από θεσμοθετημένη «Επιτροπή» ή «Αρχή», «συνεχούς εκπαίδευσης»
και θα πρέπει να έχει μια διάρκεια ωρών (π.χ. 80 – 120 ώρες) και θα πρέπει,
επίσης, να απευθύνεται αποκλειστικά και μόνο στους εγγεγραμμένους ψυχολόγους,
με στόχο την περαιτέρω εμβάθυνση των γνώσεών τους και την ποιοτική αναβάθμιση
της άσκησης του επαγγέλματός τους. Για να γίνει περισσότερο κατανοητό, μπορεί
το εκπαιδευτικό πρόγραμμα αυτό να έχει ως θεματολογία π.χ. ψυχολογική
συνέντευξη με το παιδί, ψυχολογική συνέντευξη με κρατουμένους σε χώρους
εγκλεισμού, με τον τοξικομανή, με έναν αυτοκτονικό ή ψυχοθεραπεία σεξουαλικά
κακοποιημένων παιδιών κ.λπ., και η κάθε θεματολογία θα είχε διάρκεια (80 – 120
ωρών) θεματολογίες που θα μπορούσε να επιλέξει ο επαγγελματίας ψυχολόγος,
ανάλογα με τις ανάγκες που προκύπτουν σε σχέση με την άσκηση του επαγγέλματός
του.
Συνεπώς, η ετήσια συχνότητα, η οποία αναγράφεται στο νομοσχέδιο, «για σκοπούς ανανέωσης της εγγραφής στο
Μητρώο Εγγεγραμμένων Ψυχολόγων», είναι ανακόλουθη με τη φιλοσοφία, η οποία
περιγράφεται πιο πάνω, και μια συχνότητα μεγαλύτερης διάρκειας θα
ανταποκρινόταν στο προαναφερόμενο ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ πλαίσιο συνεχιζόμενης εκπαίδευσης.
Παραδείγματος χάριν, θα μπορούσε να είναι προαπαιτούμενο για κάθε πέντε (5) χρόνια, όπως το απαιτεί π.χ. το
Συμβούλιο εγγραφής Ψυχολόγων του Καναδά (στο, https://www.ordrepsy.qc.ca/web/ , Επίσημη ιστοσελίδα).
ΜΗΤΡΩΟ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ
ΨΥΧΟΛΟΓΩΝ
Συμφωνούμε με το άρθρο 38 (2) του προσχεδίου, για κατάργηση
του Μητρώου Πτυχιούχων και η οποιαδήποτε χρήση του.
Συνεπώς, δεν υπάρχει
κανένας λόγος ύπαρξης καταλόγου νομικής ρύθμισης πτυχιούχων ψυχολόγων. Το
πτυχίο των ψυχολόγων είναι ένα πτυχίο όπως όλα τα άλλα, και αν επιθυμεί ο κάτοχός
του να ασκήσει το επάγγελμα του ψυχολόγου, θα πρέπει να συνεχίσει τις σπουδές
του. Με άλλα λόγια, ο νόμος οφείλει να ρυθμίζει
επάγγελμα και ΌΧΙ
πτυχίο. Πέραν τούτου, η νομική ρύθμιση του «πτυχιούχου ψυχολόγου» (δηλαδή
κάποιος να αναγράφει «πτυχιούχος ψυχολόγος», χωρίς να μπορεί να ασκεί το
επάγγελμα του ψυχολόγου, αυτόνομα), αν μη τι άλλο, μόνο ΣΥΓΧΥΣΗ μπορεί να επιφέρει στο κοινό.
Τέλος, ας σημειωθεί
ότι σε ΚΑΜΙΑ χώρα της Ευρώπης
ρυθμίζεται νομικά το πτυχίο του ψυχολόγου.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Αγαθοκλέους Ν., 2000. ΜΕΛΕΤΩΝΤΑΣ ΤΗ ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ
ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ : Στοχασμοί, διατυπώσεις αντιθέσεων, εισηγήσεις, μελλοντικές
προοπτικές. Παρουσιάστηκε στο 3ον Ψυχολογικό συνέδριο Κύπρου, 11-12
Νοεμβρίου 2000, Πανεπιστήμιο Κύπρου. Τίτλος συνεδρίου: Η ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΣΗΜΕΡΑ :
ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ.
2. Robert A. Roe et Richard P. J. Freeman, «30 Years
of EFPA. Past, Present, and Future», European Psychologist, vol. 16, no 2, 2011, p. 83-89.
Richard P. J. Freeman et Sabine Steyaert, «The History and Organization
of the European Federation of Psychologists’ Associations (EFPA). Reflections
on the First 30 Years of EFPA», European Psychologist, vol. 16, no 2, 2011, p. 90-99
3. Μετακώδικας
της ΕΥΡΟΣΕΨ / EFPPA, στο "Κώδικες δεοντολογίας για τους ψυχολόγους στην
Ελλάδα και την Ευρώπη " , εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 1997.
4. Ευρωπαϊκός Χάρτης Ψυχολόγων, στο «Psychologues et
Psychologies», no 138, 1997
5. Ελβετική Ομοσπονδία Ψυχολόγων, επίσημη ιστοσελίδα: https://www.psychologie.ch/fr/politique-droit/deontologie/code-de-deontologie-de-la-fsp/
6. Ο περί Εγγραφής Ψυχολόγων Νόμος του 1995 (Ν. 68(I)/1995) έως 204(Ι)/2014
***
Στον παρακάτω
σύνδεσμο (επίσημη ιστοσελίδα του Συμβουλίου της Ευρώπης) μπορείς να δεις τη
ρύθμιση του επαγγέλματος του ψυχολόγου σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες (36 χώρες),
και ποιοι Τίτλοι προστατεύονται, καθώς και τα κριτήρια σπουδών και πρακτικής
άσκησης. Για κάποιες χώρες υπάρχει σύνδεσμος που σε οδηγεί στην νομοθεσία της
χώρας εκείνης:
http://ec.europa.eu/growth/tools-databases/regprof/index.cfm?action=profession&id_profession=1580&tab=countries&quid=2&mode=asc&pagenum=1&maxrows=15#top
Ο παρακάτω σύνδεσμος παραπέμπει στο αντίστοιχο ΣΕΨ της Μεγάλης Βρετανίας και εξηγεί τη νομική ρύθμιση του Τίτλου "Practitioner Psychologist":
http://www.hcpc-uk.org/aboutregistration/professions/index.asp?id=14#profDetails
http://ec.europa.eu/growth/tools-databases/regprof/index.cfm?action=profession&id_profession=1580&tab=countries&quid=2&mode=asc&pagenum=1&maxrows=15#top
Ο παρακάτω σύνδεσμος παραπέμπει στο αντίστοιχο ΣΕΨ της Μεγάλης Βρετανίας και εξηγεί τη νομική ρύθμιση του Τίτλου "Practitioner Psychologist":
http://www.hcpc-uk.org/aboutregistration/professions/index.asp?id=14#profDetails
Ο παρακάτω
σύνδεσμος παραπέμπει στη Γαλλική νομοθεσία που ρυθμίζει νομικά τον Τίτλο του Ψυχολόγου:
Ο παρακάτω
σύνδεσμος παραπέμπει στη Βελγική νομοθεσία που ρυθμίζει νομικά τον Τίτλο του Ψυχολόγου:
Ο παρακάτω
σύνδεσμος παραπέμπει στη Ελβετική Ομοσπονδία Ψυχολόγων που ρυθμίζει νομικά τον Τίτλο του Ψυχολόγου:
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Α. ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ
ΣΥΝΔΕΣΜΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΨΥΧΟΛΟΓΩΝ
(ΕΥΡΟ.Σ.Ε.Ψ.) /EUROPEAN
FEDERATION OF PROFESSIONAL PSYCHOLOGICAL ASSOCIATIONS (EFPPA)
Η Ευρωπαϊκή
Ομοσπονδία Συνδέσμων Επαγγελματιών Ψυχολόγων (EFPPA)
είναι μια Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία η οποία ιδρύθηκε το 1981, και η οποία απολάβει συμβουλευτικού, γνωμοδοτικού χαρακτήρα
στο Συμβούλιο της Ευρώπης.
Συμμετέχουν ψυχολογικοί σύνδεσμοι 37 χωρών- μελών.
Κάθε χώρα εκπροσωπείται από μόνο ένα σύνδεσμο. Συνολικά, πέρα των 300 χιλιάδων Ευρωπαίων ψυχολόγων αντιπροσωπεύονται.
(Στο, Robert A. Roe et Richard P. J. Freeman, « 30 Years of EFPPA. Past, Present, and Future », European
Psychologist, vol. 16, no 2, 2011, p. 83-89. & Στο, Richard P. J.
Freeman et Sabine Steyaert, « The History and Organization of the
European Federation of Psychologists’ Associations (EFPA). Reflections on the First
30 Years of EFPA », European Psychologist, vol. 16, no 2, 2011, p. 90-99)
Ύστερα από μακρόχρονες διαβουλεύσεις με τα κράτη - μέλη για την επεξεργασία
ενός Κώδικα, το 1995 ΥΙΟΘΕΤΗΘΗΚΕ από την Γενική Συνέλευση της ΕΥΡΟΣΕΨ (EFPPA), η
οποία πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, ένα καταστατικό κείμενο θεμελιωδών αρχών.
Αυτός ο «μετακώδικας»
(έτσι ονομάστηκε) στοχεύει στην προώθηση της εναρμόνισης των ευρωπαϊκών εθνικών
κωδίκων, μέσα από τη διάρθρωση των τεσσάρων θεμελιωδών αρχών:
1 - Σεβασμός και ανάπτυξη των
δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας του ατόμου
2 - Ευθύνη
3 - Ειδημοσύνη
4 - Εντιμότητα
Ο μετακώδικας στην
εισαγωγή του αναφέρει:
«Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Συνδέσμων Επαγγελματιών Ψυχολόγων οφείλει να ΕΞΑΣΦΑΛΙΖΕΙ ότι οι κώδικες ηθικής των
συνδέσμων - μελών της θα ΣΥΜΦΩΝΟΥΝ με τις ακόλουθες θεμελιώδεις αρχές (οι προαναφερόμενες): 1
- Σεβασμός και ανάπτυξη των δικαιωμάτων και της
αξιοπρέπειας του ατόμου, 2 - Ευθύνη, 3
–Ειδημοσύνη, 4 - Εντιμότητα,
οι οποίες σκοπό έχουν
να προσφέρουν ΓΕΝΙΚΕΣ θεωρήσεις
που οι επαγγελματίες ψυχολόγοι μπορεί να συναντήσουν.
»Οι εθνικοί σύνδεσμοι θα πρέπει να απαιτούν από τα μέλη τους να αναπτύσσουν την
ΕΝΗΜΕΡΟΤΗΤΑ τους γύρω από θέματα
ηθικής και να συμβάλουν στην ΑΝΑΠΤΥΞΗ πρακτικής εκπαίδευσης των μελών
τους, ώστε να εξασφαλίσουν ότι αυτή η ανάπτυξη συμβαίνει.
Οι εθνικοί σύνδεσμοι
θα πρέπει να παρέχουν ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ και ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ στα μέλη τους
για ζητήματα ηθικής.
»Οι εθνικοί σύνδεσμοι θα πρέπει να προβλέπουν ΕΠΑΝΟΡΘΩΤΙΚΕΣ ή ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΕΣ διαδικασίες, ώστε να
διερευνούν και να αποφασίζουν σχετικά με καταγγελίες εναντίον μελών».
(Μετακώδικας της ΕΥΡΟΣΕΨ / EFPPA, στο "Κώδικες
δεοντολογίας για τους ψυχολόγους στην Ελλάδα και την Ευρώπη " , εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 1997)
Ο ΜΕΤΑΚΩΔΙΚΑΣ, λοιπόν,
προορίζεται για τους επαγγελματίες ψυχολόγους, τις οργανώσεις τους, τις αρχές
του κάθε κράτους όπου ασκούν (Δικαστήρια, Πειθαρχικά Συμβούλια κ.λπ.) και ΔΕΝ
απευθύνεται στο κοινό.
Επίσης στοχάζεται
τους αναγκαίους ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΟΥΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥΣ λειτουργίας
της :
ΑΝΑΠΤΥΞΗ του περιεχομένου των
κωδίκων, μηχανισμούς / συστήματα
πανεπιστημιακής ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ για
τους φοιτητές και ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ των επαγγελματιών ψυχολόγων σε θέματα ηθικής και
δεοντολογίας, ΘΕΣΜΟΘΕΤΗΣΗ αρχών
διαιτησίας και γνωμοδότησης…
Β. ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΩΝ
Θεμελιώδεις Αρχές
Σκοπός του Χάρτη αυτού είναι να θέσει τις θεμελιώδεις αρχές που διέπουν τις
παρεμβάσεις των Ψυχολόγων, διακηρύσσοντας το αναφαίρετο δικαίωμα του σεβασμού
του ανθρώπου μέσα από την ψυχική του διάσταση.
Ο Χάρτης στοχεύει να αποτελέσει αντικείμενο
αναφοράς όλων των Ψυχολόγων, ανεξάρτητα του χώρου άσκησης του επαγγέλματός
τους, των μεθόδων που χρησιμοποιούν, της ιδιότητάς τους, των θεωρητικών ή
πρακτικών αναφορών και στόχων τους.
Οι Ψυχολόγοι στηρίζουν τις έρευνες και την
ενάσκηση του επαγγέλματός τους σ’ ένα επιστημονικό και ειδικό σύνολο γνώσεων,
οι οποίες, γνώσεις, αποτελούν προϊόν συζήτησης και αποδοχής στην επιστημονική
κοινότητα.
Το αντικείμενο αυτής της επιστήμης είναι το
σύνολο των αμοιβαίων σχέσεων, του ψυχικού βίου και στάσεων, όπως παρατηρούνται
στην ατομική συμπεριφορά και στην ομάδα.
Οι παρεμβάσεις των Ψυχολόγων προσεγγίζουν και
επεξεργάζονται την ιδιωτική ζωή ατόμων και ομάδων.
Αυτή η ιδιαιτερότητα τούς δεσμεύει να
παρέχουν την πιο υψηλή δεοντολογική προστασία ως απαραίτητη προϋπόθεση στην
άσκηση του επαγγέλματός τους.
Οι θεμελιώδεις αρχές
του Χάρτη είναι οι ακόλουθες:
Σεβασμός
και ανάπτυξη των δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας των ανθρώπων
Ο ψυχολόγος σέβεται και εργάζεται για την
προαγωγή των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου: της ελευθερίας, της αξιοπρέπειας,
της διαφύλαξης της προσωπικής ζωής, της αυτονομίας
και της ψυχολογικής ευεξίας. Δεν μπορεί να
πραγματοποιήσει οποιαδήποτε ψυχολογική παρέμβαση χωρίς τη συγκατάθεση του ενδιαφερόμενου ατόμου, εκτός στην περίπτωση όπου ενεργεί κατόπιν δικαστικής
εντολής. αντίστοιχα, οποιοσδήποτε μπορεί να αποταθεί ελεύθερα και απ’ ευθείας
σε ψυχολόγο της δικής του επιλογής.
Ο ψυχολόγος
διαφυλάσσει την εμπιστευτικότητα της
ψυχολογικής παρέμβασης, σέβεται το επαγγελματικό
απόρρητο και τη διαφύλαξη της ιδιωτικής ζωής
του ατόμου,
ακόμη και στη περίπτωση όπου αναλαμβάνει να διαβιβάσει στοιχεία των παρεμβάσεών
του.
Ευθύνη
Μέσα στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων του, ο Ψυχολόγος αναλαμβάνει την ΕΥΘΥΝΗ της
επιλογής, της εφαρμογής και των επιπτώσεων των μεθόδων και τεχνικών που
χρησιμοποιεί. Ταυτόχρονα, αναλαμβάνει την ΕΥΘΥΝΗ
των επαγγελματικών γνωμοδοτήσεων που υποβάλλει σε άτομα, σε ομάδες
και στην κοινωνία. ΑΡΝΕΙΤΑΙ
οποιαδήποτε παρέμβαση, θεωρία ή τεχνική που έρχεται σε αντίθεση με τις
δεοντολογικές αρχές του.
Ειδημοσύνη
Η ειδημοσύνη
του ψυχολόγου απορρέει από μεταπτυχιακού
πανεπιστημιακού επιπέδου εξειδικευμένες θεωρητικές γνώσεις και συνεχή ενημέρωση
για τις νέες εξελίξεις στον τομέα του, καθώς και από πρακτική εκπαίδευση / άσκηση εποπτευομενη απο εμπειρους προσοντουχους
ακαδημαϊκούς. Ο κάθε ψυχολόγος ασκεί το επάγγελμά του εντός των ορίων των
εξειδικευμένων γνώσεων του, όπως προκύπτουν από τις σπουδές του, την εκπαίδευσή
του και την ειδική εμπειρία του.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την εφαρμογή των τριών αυτών αρχών είναι η υποχρέωση
του Ψυχολόγου να είναι ΕΝΤΙΜΟΣ στην άσκηση του συνόλου των δραστηριοτήτων του
και στη συνεχή προσπάθειά του να διασαφηνίζει τις αναφορές του, τις μεθόδους
του, την αποστολή του, το έργο του και τις υπηρεσίες
που προτείνει.
Αυτό το καταστατικό
κείμενο, σήμερα δεσμεύει τις 37 χώρες της Ευρώπης μέλη της ΕΥΡΟΣΕΨ, δηλαδή περισσότερους από 300.000 ψυχολόγους.
Ας σημειώσουμε λοιπόν
ότι πάνω σε αυτές τις τέσσερις θεμελιώδεις αρχές εδράζονται τώρα ο μετακώδικας,
ο χάρτης, και κατά συνέπεια, η εναρμόνιση του
κώδικα της κάθε χώρας – μέλος, συμπεριλαμβανομένης και της Κύπρου.
Γ. ΜΕΤΑΚΩΔΙΚΑΣ
Σε αυτό το σημείο ας αναφέρουμε κάποιες περικοπές του Μετακώδικα σχετικά με ζητήματα που προκύπτουν μέσα από το παρών νομοσχέδιο.
Παράγραφος 2.2
Προσόντα - επαγγελματικά, κεφάλαιο 2. Αρχές Ηθικής:
»ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΥΝ τα όρια των ιδιαίτερων
ικανοτήτων τους και τους ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΥΣ
της πανεπιστημιακής εξειδίκευσής τους.
Παρέχουν ΜΟΝΟ τις υπηρεσίες εκείνες και
χρησιμοποιούν ΜΟΝΟ τις τεχνικές
εκείνες, για τις οποίες διαθέτουν τα απαραίτητα προσόντα, λόγω των σπουδών τους
, της εκπαίδευσής τους ή της ειδικής
εμπειρίας τους"
Και ακόμη,
(παράγραφος 3.2.2 ): "ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ
των ψυχολόγων να ασκούν το επάγγελμά τους ΕΝΤΟΣ ΤΩΝ ΟΡΙΩΝ
ΤΩΝ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΩΝ ΓΝΩΣΕΩΝ ΤΟΥΣ, όπως
προκύπτουν από τις σπουδές τους, την πρακτική εξάσκησή τους και την ειδική
εμπειρία τους. "
Συνεπώς, ένας Κώδικας
δεοντολογίας αναπόφευκτα παραπέμπει στις αρμοδιότητες
– ικανότητες – παρουσίαση προσόντων – ανακοίνωση υπηρεσιών,
και ΔΕΝ είναι μέσα από τη νομική ρύθμιση πληθώρα
πανεπιστημιακών όρων («ειδικοτήτων»), αλλά ούτε και μέσα από τη νομική ρύθμιση
αποκλειστικών καθηκόντων, που προστατεύουμε το κοινό.
Η ΕΥΡΟΣΕΨ λοιπόν, ΔΕΝ
είναι τη νομική ρύθμιση "ειδικοτήτων"/πανεπιστημιακών εξειδικεύσεων,
που προωθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ΑΛΛΑ εκείνη του Κώδικα.
Εξ άλλου, οι εργασίες
των Ομάδων (Tasks-fort) καταλήγουν στο
συμπέρασμα ότι,
οι τομείς άσκησης της
ψυχολογίας είναι ΑΛΛΗΛΕΝΔΕΤΟΙ, και ΔΕΝ υπάρχει σαφής διαχωρισμός
αυτών, αλλά ΟΥΤΕ και σαφής διαχωρισμός ανάμεσα σε ακαδημαϊκούς,
ερευνητικούς και επαγγελματικούς κλάδους.
Ποιο συγκεκριμένα, ο
Μετακώδικας ηθικής και δεοντολογίας της ΕΥΡΟΣΕΨ / EFPPA,
στην εισαγωγή του αναφέρει:
"Οι ψυχολόγοι
αναπτύσσουν ένα ΕΓΚΥΡΟ και ΑΞΙΟΠΙΣΤΟ σύνολο γνώσεων βασισμένων
στην ΕΡΕΥΝΑ, και εφαρμόζουν τις γνώσεις αυτές στις ψυχικές διεργασίες
και την ανθρώπινη συμπεριφορά μέσα σε ΔΙΑΦΟΡΑ ΠΛΑΙΣΙΑ.
Για τον σκοπό αυτό
επιτελούν ΠΟΛΛΟΥΣ ρόλους σε ΔΙΑΦΟΡΟΥΣ τομείς, όπως στην έρευνα, την εκπαίδευση, τη διδασκαλία,
την αξιολόγηση, τη θεραπεία, τη γνωμάτευση, καθώς και στην πραγματογνωμοσύνη,
για να αναφέρουμε μόνο μερικούς από τους τομείς αυτούς. "
Ας επαναλάβουμε
λοιπόν ότι, «η νομική ρύθμιση του επαγγέλματος του
ψυχολόγου έχει ΠΡΩΤΙΣΤΟ ΣΤΟΧΟ να
διαφυλάξει το κοινό και την κοινωνία από τις ΚΑΤΑΧΡΗΣΕΙΣ, τις
ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΕΙΣ και τη ΚΑΚΗ χρήση της ψυχολογίας» (Association
nationale des organisations
professionnelles des
psychologues - ΑΝΟΡ, Γαλλία).
«Προκύπτει λοιπόν
ότι, η ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ενός κώδικα δεν προέρχεται πλέον μόνο από τις
ηθικές προσδοκίες των ίδιων των ψυχολόγων, αλλά και από τις νέες ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ προερχόμενες
από τον νομοθέτη, επομένως από την κοινωνία» (Association
nationale des organisations
professionnelles des
psychologues - ΑΝΟΡ, Γαλλία).
ΤΕΛΟΣ
[1]
«Η
εφαρμοσμένη ψυχολογία είναι η ψυχολογία που αναζητά να εξεύρει συγκεκριμένες λύσεις σε προβλήματα που παρουσιάζονται στην
καθημερινή ζωή του ανθρώπου» (https://nospensees.fr/quest-ce-que-la-psychologie-appliquee/).
Να παράσχει ψυχολογική αρωγή, να δώσει απαντήσεις και να προσφέρει την
υποστήριξή της στις ανάγκες του ανθρώπου, τις πλέον κοινότυπες και τις πλέον
πολύπλοκες.
[2] Βλέπε επίσημη ιστοσελίδα της European Commission Regulated Professions Database,
http://ec.europa.eu/growth/tools-databases/regprof/index.cfm?action=profession&id_profession=1580&tab=countries&quid=2&mode=asc&pagenum=1&maxrows=15#top.
[3] Να απαλειφθεί.
[4] Το κείμενο που βρίσκεται μεταξύ αγκυλών σημαίνει προσθήκη
του κειμένου αυτού στο υπάρχων κείμενο.
