22 Μαρτίου 1996
AEPU (Association des enseignants en psychologie des universités) :
Institut de psychologie, 28, rue Serpente, 75006 Paris.
ANOP (Association nationale des organisations professionnelles) : 20 bis, Grand’ Rue – Croix – Rouge, 13013 Marseille.
SFP (Société française de psychologie): Institut de psychologie, 28, rue Serpente, 75006 Paris.
Μετάφραση, προσαρμογή και γενική επιμέλεια :
Νίκος Αγαθοκλέους
(Κλινικός Ψυχολόγος)
Τελική διόρθωση κειμένου : Χριστάκης Αγαθοκλέους & Νίκος Ευθυμίου, Καθηγητές ελληνικής φιλολογίας. Νομική επιμέλεια : Μερκούρης Αγαθοκλέους (Δικηγόρος)
Δεν υπάρχουν πνευματικά δικαιώματα για τον παρών Κώδικα, το μόνο που ζητείται είναι να γίνει αναφορά στο:
22 Mars 1996. AEPU (Association des enseignants en psychologie des universités) :
Institut de psychologie, 28, rue Serpente, 75006 Paris.
ANOP (Association nationale des organisations professionnelles) : 20 bis, Grand’ Rue – Croix – Rouge, 13013 Marseille.
SFP (Société française de psychologie): Institut de psychologie, 28, rue Serpente, 75006 Paris.
[Ας σημειωθεί ότι ο παρών κώδικας, που είναι του 1996, έχει επικαιροποιηθεί το 2012 τον οποίο θα βρείτε στα γαλλικά στον σύνδεσμο αυτό: http://www.codededeontologiedespsychologues.fr/LE-CODE.html]
ΠΡΟΟΙΜΙΟ
Ο σεβασμός του ανθρώπου μέσα από την ψυχική του διάσταση είναι ένα αναφαίρετο δικαίωμα. Η αναγνώριση του δικαιώματος αυτού εδραιώνει τις πράξεις των ψυχολόγων. Ο παρών Κώδικας Δεοντολογίας απευθύνεται σε άνδρες και γυναίκες, εγγεγραμμένους στο Μητρώο Επαγγελματιών Ψυχολόγων, παρέχοντας σε αυτούς θεμελιώδεις επαγγελματικούς κανόνες, ανεξάρτητα των μεθόδων που εφαρμόζουν, τόσο για την άσκηση του επαγγέλματός τους, όσο και του επαγγελματικού τους πλαισίου, συμπεριλαμβανομένων των επαγγελματικών τους δραστηριοτήτων που αναπτύσσουν στον τομέα της διδασκαλίας και της έρευνας. Πρώτιστος στόχος του παρόντος Κώδικα Δεοντολογίας είναι να διαφυλάξει το κοινό και τους ψυχολόγους από την κακή χρήση της ψυχολογίας και από τη χρήση μεθόδων και τεχνικών που επικαλούνται παράνομα την ψυχολογία.
ΤΙΤΛΟΣ Ι
ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ _____________________________________________________________________
Η πολυπλοκότητα των ψυχολογικών συνθηκών αντίκειται της απλής και συστηματικής εφαρμογής πρακτικών κανόνων. Ο σεβασμός του παρόντος Κώδικα Δεοντολογίας στηρίζεται σε ένα ηθικό στοχασμό και στην ικανότητα κρίσης του κάθε ψυχολόγου, για να τηρηθούν οι πιο κάτω θεμελιώδεις αρχές:
1/ Σεβασμός των δικαιωμάτων του ανθρώπου
Ο ψυχολόγος βασίζει την πρακτική του, τόσο σε εθνικά, ευρωπαϊκά όσο και σε διεθνή νομοθετήματα, που αφορούν στο σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων των ανθρώπων και κυρίως της αξιοπρέπειάς τους, της ελευθερίας τους και της προστασίας τους. Ο ψυχολόγος δεν μπορεί να πραγματοποιήσει οποιαδήποτε ψυχολογική παρέμβαση χωρίς την αβίαστη και αποσαφηνισμένη συγκατάθεση του ενδιαφερόμενου ατόμου. Αντίστοιχα, ο οποιοσδήποτε μπορεί να αποταθεί ελεύθερα και απευθείας σε ψυχολόγο της δικής του επιλογής. Ο ψυχολόγος διαφυλάσσει την προσωπική ζωή των ατόμων μέσα από τη διασφάλιση του επαγγελματικού απορρήτου, συμπεριλαμβανομένων και των συναδέλφων του. Σέβεται τη θεμελιώδη αρχή σύμφωνα με την οποία κανείς δεν μπορεί να αποκαλύψει οτιδήποτε για τον άλλο.
2/ Ειδημοσύνη
Η ειδημοσύνη του ψυχολόγου απορρέει από θεωρητικές γνώσεις, για τις οποίες ο ψυχολόγος τηρείται συνεχώς ενήμερος, καθώς επίσης από συνεχή επιμόρφωση και εκπαίδευση που του επιτρέπει να διακρίνει την προσωπική του εμπλοκή μέσα από την κατανόηση του ατόμου. Ο κάθε ψυχολόγος αναγνωρίζει τα όρια των ιδιαίτερων επαγγελματικών του προσόντων, καθώς επίσης τους περιορισμούς της πανεπιστημιακής εξειδίκευσής του και της εμπειρίας του. Αρνείται οποιαδήποτε παρέμβαση εφ’ όσον δεν έχει τις απαιτούμενες εξειδικευμένες γνώσεις.
3/ Ευθύνη
Πέραν των ευθυνών που καθορίζονται από τον Νόμο, ο ψυχολόγος έχει την επαγγελματική ευθύνη των πράξεών του. Δεσμεύεται στο ότι οι παρεμβάσεις του θα είναι σύμφωνα με τους κανονισμούς του παρόντος Κώδικα. Ο ψυχολόγος αποφασίζει, μέσα στα πλαίσια των επαγγελματικών του εξειδικεύσεων, για την επιλογή και εφαρμογή των ψυχολογικών μεθόδων και τεχνικών, που εκπονεί και πραγματοποιεί. Φέρει την αποκλειστική ευθύνη των επιλογών του, των άμεσων επιπτώσεων των πράξεών του και γνωμοδοτήσεών του.
4/ Εντιμότητα
Ο ψυχολόγος οφείλει να είναι έντιμος στην οποιαδήποτε επαγγελματική του σχέση. Πάνω σε αυτή την υποχρέωση της εντιμότητας του ψυχολόγου, εδράζονται η τήρηση των Κανόνων Δεοντολογίας και η συνεχής προσπάθεια του ψυχολόγου να τελειοποιεί τις παρεμβάσεις του, να συγκεκριμενοποιεί τις μεθόδους του και να ορίζει με σαφήνεια τους στόχους του.
5/ Επιστημονική τεκμηρίωση
Οι μέθοδοι παρέμβασης που επιλέγονται από τον ψυχολόγο πρέπει να μπορούν να γίνονται αντικείμενο τεκμηριωμένης επεξήγησης, σε ότι αφορά το θεωρητικό τους υπόβαθρο και τη δόμησή τους. Οποιαδήποτε εκτίμηση ή αποτέλεσμα πρέπει να μπορεί να γίνεται αντικείμενο συζήτησης αντιμαχόμενων απόψεων μεταξύ των επαγγελματιών.
6/ Σεβασμός του καθορισμένου στόχου
Το μεθοδολογικό πλαίσιο παρέμβασης που εφαρμόζει ο ψυχολόγος ανταποκρίνεται αποκλειστικά και μόνο στους λόγους για τους οποίους παρεμβαίνει. Ο ψυχολόγος, καθώς δομεί την παρέμβασή του μέσα από το σεβασμό του καθορισμένου στόχου, οφείλει, λοιπόν, να λάβει υπόψη τις πιθανές χρήσεις της παρέμβασής του που μπορεί να κάνουν τρίτα άτομα.
7/ Επαγγελματική ανεξαρτησία.
Ο ψυχολόγος δεν μπορεί να αλλοτριώσει με οποιοδήποτε τρόπο την αναγκαία ανεξαρτησία του για την άσκηση του επαγγέλματός του.
ΡΗΤΡΑ ΕΥΣΥΝΕΙΔΗΣΙΑΣ
Σε οποιαδήποτε περίπτωση που ο ψυχολόγος εκτιμά ότι δεν μπορεί να σεβαστεί τις αρχές αυτές, έχει το δικαίωμα άρνησης προσφοράς οποιασδήποτε ψυχολογικής υπηρεσίας.
ΤΙΤΛΟΣ ΙΙ
Η ΑΣΚΗΣΗ ΤΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1:
Η ΝΟΜΙΚΗ ΚΑΤΟΧΥΡΩΣΗ ΤΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΑ ΨΥΧΟΛΟΓΟΥ ΚΑΙ Ο ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ
Άρθρο 1
Η νομική κατοχύρωση του Επαγγελματία Ψυχολόγου ορίζεται από το Νόμο 59 (Ι) 2009 – Ο περί Εγγραφής Επαγγελματιών Ψυχολόγων (τροποποιητικός) Νόμος του 2009 - που δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Κυπριακής Δημοκρατίας, στις 26/06/2009. Είναι ψυχολόγοι τα άτομα που πληρούν τα προσόντα, όπως αυτά προνοούνται από το νόμο και είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Επαγγελματιών Ψυχολόγων. Οποιαδήποτε μορφή σφετερισμού του τίτλου του ψυχολόγου [βλέπε Νόμο 68 (Ι)/95, άρθρο 12] υπόκειται σε ποινική δίωξη και είναι ένοχος (ο σφετεριστής) ποινικού αδικήματος και υπόκειται σε φυλάκιση που δεν υπερβαίνει τους τρεις μήνες ή σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις εκατόν πενήντα λίρες, ή και στις δύο αυτές ποινές (Νόμος 68(Ι)/95).
Άρθρο 2
Για την Επαγγελματική άσκηση της ψυχολογίας, απαιτείται από το άτομο που την ασκεί να είναι εγγεγραμμένος στο Μητρώο Επαγγελματιών Ψυχολόγων, σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο της Κυπριακής Δημοκρατίας, και να ασκεί τα καθήκοντα του ψυχολόγου.
Άρθρο 3
Θεμελιώδης αποστολή του ψυχολόγου είναι να φροντίζει με τέτοιο τρόπο, ώστε η κοινωνία να αναγνωρίζει και να σέβεται το άτομο μέσα από την ψυχική του διάσταση. Οι παρεμβάσεις του αφορούν στην ψυχική συνιστώσα του ατόμου, τόσο σε ατομικό όσο και σε ομαδικό επίπεδο.