ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΓΟΝΕΩΝ
ΓΙΑ ΥΙΟΘΕΣΙΑ[1]
Βοηθητικό περίγραμμα
1.
ΓΕΝΙΚΕΣ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Όνομα
και επίθετο των υποψηφίων θετών γονέων (υποψήφιοι
υιοθετούντες), φύλο, ηλικία,
ημερομηνία γέννησης, τόπος γέννησης, υπηκοότητα, επίπεδο σπουδών, οικογενειακή
κατάσταση, θρησκεία, επάγγελμα, τόπος διαμονής. Ημερομηνίες αξιολογικών
συνεντεύξεων, ημερομηνία συγγραφής της αξιολόγησης και το όνομα του ψυχολόγου
που ανέλαβε την αξιολόγηση.
2.
ΑΙΤΗΜΑ
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ
Από ποιον και πότε υποβάλλεται το αίτημα
αξιολόγησης, πώς θα χρησιμοποιηθεί, μέσω ποιου ή με τίνος την οδηγία.
Να
προσδιοριστεί η ψυχολογική ικανότητα των
υποψηφίων θετών γονέων.
Εκτίμηση
των ικανοτήτων και των περιορισμών του κάθε υποψηφίου όσον αφορά στην
πατρότητα/ μητρότητα σε περίπτωση υιοθεσίας, καθώς επίσης να ληφθεί ακριβής
γνώση όσον αφορά στην οικογενειακή
λειτουργία και τον τρόπο ζωής της
οικογένειας.
3.
ΤΕΧΝΙΚΕΣ
ΚΑΙ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ
Να
καταγραφούν οι τεχνικές και τα ψυχολογικά εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν κατά την
αξιολογική διαδικασία των υιοθετούντων (να ορίσετε επακριβώς το όνομα της
τεχνικής και του ψυχολογικού εργαλείου που χρησιμοποιήθηκε).
4.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
ΤΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΑΡΑΤΗΡΟΥΜΕΝΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ
Περιγραφή,
τόσο της εξωτερικής εμφάνισης όσο και
της ένδυσης των υποψηφίων θετών γονέων, καθώς επίσης και της συμπεριφοράς τους
κατά τη διάρκεια των αξιολογικών συνεντεύξεων, σημειώνοντας οποιοδήποτε
χαρακτηριστικό στοιχείο που θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά τη διαδικασία της
αξιολόγησης.
5.
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΩΝ ΥΙΟΘΕΤΟΥΝΤΩΝ (για το κάθε μέλος του ζεύγους)
Αναφορά στην οικογενειακή τους ζωή, στην πορεία της
ζωής του κάθε υποψηφίου θετού γονέα, στη σχέση με τους γονείς τους ή και με τα
αδέλφια τους ή μέλη της οικογένειάς τους για τον κάθε υποψήφιο θετό γονέα, σε
συνάρτηση με την κάθε περίοδο της ζωής τους (παιδική ηλικία, εφηβεία, ενήλικη
ζωή), καθώς επίσης και στα στοιχεία και το εκάστοτε περιβάλλον της
συναισθηματικής τους ζωής.
Διαχείριση των αποστερήσεων, των επώδυνων εμπειριών
και απογοητεύσεων καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του κάθε
υποψηφίου, καθώς επίσης και τα μέσα που χρησιμοποίησαν για την αντιμετώπιση και
επίλυση των εμπειριών αυτών.
Εκπαιδευτική και σχολική πορεία: διάρκεια, λόγοι
αλλαγής πορείας, αν αυτό ισχύει. Σχολικό/
μορφωτικό επίπεδο, διπλώματα ή και άλλες σπουδές/ εκπαιδεύσεις που πραγματοποιούνται
κατά τη διάρκεια του αιτήματος για υιοθεσία.
Επαγγελματική πορεία: εμπειρίες, αρχικά επαγγέλματα,
ενεστώσα επαγγέλματα, ενδεχόμενες αλλαγές.
Συναισθηματικές σχέσεις, ικανότητα συνεννόησης/
σύμπνοιας, επικοινωνία με την πυρηνική και εκτεταμένη οικογένεια και τα
σημαντικά πρόσωπα του κάθε υποψηφίου
θετού γονέα.
6.
ΙΣΤΟΡΙΚΟ
ΖΕΥΓΟΥΣ ΚΑΙ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ
Πορεία ζεύγους
Ημερομηνία
γνωριμίας και υπό ποιες περιστάσεις/ συγκυρίες έγινε η γνωριμία.
Δυναμική
του ζεύγους, τι μοιράζονται αναμεταξύ τους: από την αρχή της σχέσης μέχρι
σήμερα.
Τρόποι
επίλυσης συγκρούσεων και συμφιλίωσης εντός του ζεύγους.
Προσδοκίες,
σχέδια, συμβίωση, λήψη αποφάσεων του ζεύγους.
Η
δυναμική της οικογένειας
Σύνθεση
και δομή της οικογένειας.
Επικοινωνία,
διεκδικητικότητα (αυτοπεποίθηση, εμπιστοσύνη στον εαυτό,…assertivité/ assertiveness), συνεννόηση (complicité/ complicity), προσωπική/
ερωτική ζωή του ζευγαριού, αρμονία ζεύγους.
Διαχείριση
απογοητεύσεων/ αποστερήσεων, άγχους, υπογονιμότητας ή της αδυναμίας
τεκνοποίησης, πένθους του βιολογικού παιδιού.
Δυνατά
και αδύναμα σημεία του ζεύγους.
Θέματα
συζήτησης, κέντρο ενδιαφέροντος.
Κατανομή
των ρόλων στο ζεύγος.
Εκτίμηση
(σεβασμός), αντίληψη, αξιολόγηση του συντρόφου.
Διαθεσιμότητα,
οργάνωση του ζεύγους που θα επέτρεπε την προσαρμογή και την ένταξη του
μελλοντικού παιδιού.
Μελλοντικά
σχέδια: για το ζεύγος και για το κάθε μέλος του ζεύγους.
Ελεύθερος
χρόνος και δραστηριότητες.
Συμμετοχή
στην κοινωνική ζωή.
7.
ΚΙΝΗΤΡΟ
ΥΙΟΘΕΣΙΑΣ
Εντοπισμός
κινήτρου υιοθεσίας.
Σημειώστε
τα κλινικά διαγνωστικά που εμποδίζουν
τους υιοθετούντες να κάνουν παιδιά και την απόρριψη ιατρικής θεραπείας.
Περιγραφή
του τρόπου διαχείρισης των βιωμάτων τους ως προς τη δυσκολία τους να τεκνοποιήσουν.
Περιγραφή
της διαδικασίας διαπραγμάτευσης του
σχεδίου υιοθεσίας του υποψήφιου ατόμου ή ζεύγους. Να σημειωθούν οι προσδοκίες
τους αναφορικά με το παιδί ή και τον έφηβο που θα υιοθετηθεί (φύλο, ηλικία,
τόπος καταγωγής, κατάσταση υγείας· οικογενειακό, πολιτιστικό, φυλετικό ιστορικό).
Στάση
των υποψηφίων θετών γονέων έναντι της αποκάλυψης της καταγωγής του παιδιού.
Δυνατότητα
αποδοχής από μέρους των μελλοντικών
γονιών της πολιτιστικής και εθνικής διαφορετικότητας του υποψήφιου παιδιού.
Στάση
των υποψήφιων θετών γονέων έναντι του ιστορικού των βιολογικών γονέων και των
πιθανών προβλημάτων υγείας τους.
Να
αναφερθεί η άποψη της ευρύτερης οικογένειας και των φίλων, αναφορικά με το
σχέδιο υιοθεσίας των υποψηφίων.
8.
ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΑ
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
·
Περιγραφή
προσωπικότητας
Περιγραφή
των νοητικών λειτουργιών των υποψηφίων: ικανότητα αναγνώρισης προβλημάτων,
ανάλυσης και επίλυσής τους· αξιολόγηση της μνήμης,
προσοχής, αντίληψης, κατανόησης, λογικής/ αφαιρετικής και κριτικής ικανότητας.
Περιγραφή
και ερμηνεία των πτυχών της προσωπικότητας των υποψηφίων, αξιολογώντας τις
νοητικές τους ικανότητες και τους συναισθηματικούς δείκτες, όπως :
αυτοεκτίμηση, αυτοπεποίθηση/ εμπιστοσύνη στον εαυτό, προσωπική ολοκλήρωση/ προσωπική
ικανοποίηση, ρεαλισμός, αυτοέλεγχος και συνέπεια στη συμπεριφορά, ικανότητα αναγνώρισης
και αξιολόγησης μιας πληροφορίας· ικανότητα ανάλυσης, σύνθεσης, συλλογισμού.
Κέντρα ενδιαφέροντος, δραστηριότητες
ψυχαγωγίας/ ελεύθερος χρόνος, ιεράρχηση αξιών/ κοινωνικοί κανόνες (βαθμός
αποδοχής).
Αξιολόγηση
των εμπειριών τους και των αρχών τους, όσον αφορά στην εκπαίδευση, καθώς επίσης
αξιολόγηση των ικανοτήτων τους για αντιμετώπιση των εκπαιδευτικών δυσκολιών.
Να
σημειωθούν τα κλινικά ψυχοπαθολογικά συμπτώματα ή συμπεριφορές οι οποίες εμποδίζουν
(δυσχεραίνουν/ παρακωλύουν/ έρχονται σε αντίθεση) την προσωπική
ανάπτυξη και προσαρμογή ενός παιδιού που έχει εγκαταλειφθεί.
·
Άλλα μέλη της οικογένειας
Εάν άλλα
μέλη της οικογένειας διαβιούν στο σπίτι των υποψηφίων θετών γονέων, κυρίως ένα
ή περισσότερα υιοθετημένα ή βιολογικά παιδιά, θα πρέπει να αξιολογηθούν
ψυχολογικά όλα τα παιδιά (κυρίως όσον
αφορά στις αναμονές τους/ προσδοκίες
τους ως προς την υιοθεσία και όσον αφορά στην ψυχική διαθεσιμότητά τους να
υποδεχτούν το νέο μέλος της οικογένειας).
9.
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ
ΕΚΤΙΜΗΣΗ
Βάσει της
αξιολόγησης, στην οποία υποβλήθηκαν οι υποψήφιοι θετοί γονείς, ο κλινικός
ψυχολόγος θα πρέπει να καταλήξει, όσον
αφορά (α) στις ψυχολογικές πτυχές των
υποψηφίων, (β) στα κίνητρά τους για υιοθεσία και στις προσδοκίες τους/ αναμονές
τους ως προς την υιοθεσία, (γ) στην προσωπικότητα του ζεύγους και στις
αναμεταξύ τους σχέσεις, (δ) στα γονικά τους ιδεώδη, (ε) στα εκπαιδευτικά τους
κριτήρια, (στ) στις πτυχές που διασφαλίζουν μια βέλτιστη νοητική,
συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού ή και του έφηβου που
υιοθετείται.
Ο
κλινικός ψυχολόγος θα παραθέσει το διαγνωστικό του και προγνωστικό του,
κάνοντας χρήση των όρων:
α) ευνοϊκή
- η αξιολόγηση του υποψήφιου θετού γονέα
για υιοθεσία
β) δυσμενής
- η αξιολόγηση του υποψήφιου θετού γονέα
για υιοθεσία
γ) με
επιφύλαξη – η αξιολόγηση του υποψήφιου θετού γονέα για υιοθεσία
10.
ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ
Στην
περίπτωση κατά την οποία η γνωμοδότηση του ψυχολόγου καταλήγει στο «με
επιφύλαξη», θα πρέπει να αναφερθούν τα σημεία επί των
οποίων στηρίζεται η γνωμοδότηση αυτή, καθώς επίσης και το είδος της στήριξης ή και της ψυχοθεραπείας
που θα μπορούσε να τους συσταθεί.
Επίσης,
σύμφωνα με την αξιολόγηση των υποψηφίων θετών γονέων, Θα μπορούσαν να γίνουν
εισηγήσεις αναφορικά με το είδος του παιδιού που θα μπορούσε να υιοθετηθεί,
όσον αφορά στα ψυχολογικά χαρακτηριστικά του, στην ηλικιακή του ομάδα κ.λπ.
11.
ΥΠΟΓΡΑΦΗ
ΤΟΥ ΚΛΙΝΙΚΟΥ ΨΥΧΟΛΟΓΟΥ
Όνομα κλινικού
ψυχολόγου και υπογραφή.
[Νοείται
ότι την ψυχολογική αξιολόγηση την αναλαμβάνει ένας και μόνο κλινικός
ψυχολόγος]
